Zadzwoń/SMS
kontakt@lexcapital.pl
Postępowanie o zatwierdzenie układu jako jedno z postępowań restrukturyzacyjnych, stało się niezwykle popularnym rozwiązaniem na problemy finansowe polskich przedsiębiorców. Niestety niewiele osób przez ostatnie miesiące zadało pytanie – czy rzeczywiście pomaga rozwiązać problem polskich firm?
Restrukturyzacja – narzędzie wspierające biznes w trudnych czasach
W obliczu dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości gospodarczej polscy przedsiębiorcy stają przed szeregiem wyzwań. Zaczynając od wysokiej inflacji i szczytowych stóp procentowych, które nie były tak wysokie od 20 lat, poprzez zmiany regulacji prawnych, po rosnącą konkurencję i postępującą digitalizację. To tylko niektóre z trudności, z którymi muszą się mierzyć.
W tym kontekście restrukturyzacja – szczególnie w sensie prawnym – nabiera nowego znaczenia jako narzędzie wspierające biznes w trudnych czasach. Szczególnie istotne staje się tu postępowanie o zatwierdzenie układu, będące stosunkowo nowym rozwiązaniem na polskim rynku.
Postępowanie o zatwierdzenie układu – remedium na wszystkie trudności?
Polski rynek restrukturyzacyjny jest na etapie intensywnego rozwoju. Według Centralnego Ośrodka Informacji Gospodarczej ilość rozpoczętych postępowań do końca września 2023 r. wynosiła 3 210, w porównaniu z 2 379 w całym 2022 roku. Prognozy mówią o przekraczającym ponad +75% r./r.
Głównym powodem popularyzacji restrukturyzacji jest liberalizacja prawa w grudniu 2021 roku. Dzięki tej zmianie na stałe w polskim porządku prawnym zagościło postępowanie o zatwierdzenie układu. Zmiana została wprowadzona z myślą o zapewnieniu przedsiębiorcom elastycznego i efektywnego rozwiązania w obliczu problemów finansowych na fali post-Covidowych kryzysów. To narzędzie, choć obiecujące, nie jest jednak uniwersalnym remedium na wszystkie trudności.
Problemy polskich firm
Polskie firmy borykają się z wieloma specyficznymi problemami. Należą do nich:
- wysoki koszt kapitału,
- rosnące koszty zatrudnienia,
- wysoka inflacja,
- problemy z płatnościami,
- niedobory wykwalifikowanej kadry pracowniczej,
- rosnące obciążenia podatkowe,
- zbyt szybko zmieniające się przepisy,
- problemy związane z dostępem do finansowania.
W takich warunkach postępowanie o zatwierdzenie układu może wydawać się atrakcyjnym rozwiązaniem, oferującym oddech i szansę na restrukturyzację zadłużenia. Jednakże ważne jest, aby przedsiębiorcy rozumieli, że nie każdy problem biznesowy da się rozwiązać jedynie poprzez restrukturyzację prawną.
Zrozumienie postępowania o zatwierdzenie układu
Postępowanie o zatwierdzenie układu, zgodnie z polskim prawem restrukturyzacyjnym, otwiera przed przedsiębiorstwami możliwość renegocjacji zobowiązań, co jest kluczowe dla utrzymania płynności finansowej i kontynuacji działalności. Roztacza nad nimi także parasol ochronny przed postępowaniami egzekucyjnymi (np. przed zajęciem konta przez komornika). Zapewnia również ochronę przed wypowiedzeniem umów kluczowych dla prowadzenia działalności (np. umów najmu lokalu).
W praktyce ten proces prawny umożliwia firmom restrukturyzację długów poprzez zwarcie ugody z wierzycielami. Może obejmować:
- odroczenie terminów płatności (nawet do 12 miesięcy bez spłaty zobowiązań),
- wydłużenie okresu spłaty (nawet do 10 lat),
- zmniejszenie kwot długów (nierzadko umorzeniu podlega 70-100% kosztów odsetkowych od kredytów).
Jednakże sukces tego procesu zależy od precyzyjnego przygotowania, dogłębnej analizy finansowej i zrozumienia specyfiki branży. Kluczowe jest także zaangażowanie wszystkich stron – zarówno przedsiębiorstwa, jak i jego wierzycieli – w proces negocjacyjny. Jest to niezwykle ważne, ponieważ wymaga on transparentności i dobrych praktyk komunikacyjnych.
Dlaczego postępowanie o zatwierdzenie układu nie jest panaceum na wszystkie kłopoty?
Choć postępowanie o zatwierdzenie układu jest ważnym narzędziem w restrukturyzacji, nie może ono rozwiązać wszystkich problemów, z jakimi boryka się przedsiębiorstwo. Nie adresuje ono kwestii takich jak niewystarczająca efektywność operacyjna, brak innowacyjności, czy niekorzystne zmiany na rynku.
Znaczenie holistycznego podejścia
Restrukturyzacja, w tym postępowanie o zatwierdzenie układu, powinna być rozpatrywana w kontekście szerszej strategii biznesowej. Przedsiębiorstwa muszą zrozumieć, że głównym czynnikiem skłaniającym wierzycieli do zawarcia układu jest pozytywna ocena zdolności do jego wykonania, a więc wiara w możliwość realizacji założeń ujętych w planie restrukturyzacyjnym (niejako biznesplanie). W związku z tym kluczowe staje się podejście holistyczne, które łączy restrukturyzację finansową z koniecznymi zmianami operacyjnymi i strategicznymi.
Kiedy postępowanie o zatwierdzenie układu jest skuteczne?
Postępowanie o zatwierdzenie układu najefektywniej wspiera firmy, które posiadają silne podstawy biznesowe, ale napotkały na tymczasowe trudności finansowe. Firmy te zazwyczaj mają stabilną pozycję rynkową, jasno zdefiniowane strategie i zdolność do generowania przychodów. Niestety borykają się z chwilowymi problemami płynnościowymi. W takich sytuacjach restrukturyzacja długów może zapewnić firmie niezbędny czas na przeprowadzenie zmian wewnętrznych i adaptację do nowych warunków rynkowych.
Udział decydentów przedsiębiorstwa jest nieodzowny w skutecznych postępowaniach restrukturyzacyjnych. To oni wyznaczają strategię i kierunek dla firmy, które zostaną opisane w planie restrukturyzacyjnym. Czym bardziej zaangażowani są w pracę nad poprawą funkcjonowania biznesu, tym większa szansa na pomyślny rezultat restrukturyzacji i to nie tylko w sensie prawnym.
Rola kancelarii restrukturyzacyjnej
Profesjonalna kancelaria restrukturyzacyjna odgrywa kluczową rolę w procesie restrukturyzacji. Oferuje wsparcie nie tylko w aspektach prawnych, ale również w zakresie strategii i finansów. Na wstępnym etapie współpracy doradcy mogą pomóc w analizie sytuacji przedsiębiorstwa, identyfikacji głównych problemów i wyborze najlepszej ścieżki restrukturyzacyjnej.
Po wyborze postępowania szczegółowo skompletują niezbędne dokumenty finansowe i majątkowe, przeanalizują strukturę zadłużenia, wskażą możliwe działania naprawcze oraz przygotują prognozy finansowe. Na bazie przeprowadzonych kompleksowych działań zostanie opracowany plan restrukturyzacyjny, który zilustruje przyczyny problemów finansowych. Kancelaria zademonstruje efektywność podjętych działań naprawczych i przekonująco przedstawi wierzycielom zalety wynikające z zawarcia układu.
Ponadto doświadczenie i wiedza doradców są nieocenione w negocjacjach z wierzycielami i doprowadzeniu do pomyślnego głosowania nad zawarciem układu. W renomowanych kancelariach nad całością procesu czuwa licencjonowany doradca restrukturyzacyjny. Dodatkowo, profesjonalny pełnomocnik (adwokat lub radca prawny) udziela wsparcia klientowi.
Podsumowanie
Podczas gdy postępowanie o zatwierdzenie układu jest cennym narzędziem w arsenale restrukturyzacyjnym nie powinno być traktowane jako uniwersalne rozwiązanie na wszystkie wyzwania biznesowe. Kluczem do sukcesu jest holistyczne podejście do problemów, z jakimi zmaga się przedsiębiorstwo. Ważne jest również świadome wykorzystanie różnorodnych strategii restrukturyzacyjnych, dostosowanych do indywidualnych potrzeb i specyfiki działalności.
Autor: Maciej Pośnik, Prezes Lex Capital Restrukturyzacje
